Δόμνα Βισβίζη

Χτες βράδυ παρακολουθήσαμε με εξαιρετικό ενδιαφέρον μια θεατρική παράσταση πολύ δυνατή. Η θεατρική ομάδα του κέντρου νεότητος Συνοικισμού Κορίνθου, ανέβασε τη θεατρική παράσταση: Δόμνα Βισβίζη, η ηρωίδα της Θράκης. Η αυτοθυσία για την πατρίδα, η προδοσία των πολιτικάντηδων και η μάχη για την ελευθερία και για ένα καλύτερο αύριο άφησαν το στίγμα τους σε ιδεολογικό επίπεδο. Πρόκειται για μια ηρωίδα όχι και τόσο γνωστή που καλό είναι να μελετήσουμε την ιστορία της γιατί έχει πολλά να μας πει. Ιδέες διαχρονικές και καταστάσεις συνδεδεμένες τόσο με το παρελθόν όσο και με το τώρα, καθιστούν την παράσταση ευρύ πεδίο για προβληματισμό και αφύπνιση. Συγχαρητήρια στους συντελεστές. Ακολουθεί ένα μικρό δείγμα της προσπάθειας της θεατρικής ομάδας.

Η Δόμνα γεννήθηκε το 1783 από εύπορη οικογένεια στην Αίνο της Ανατολικής Θράκης. Ο πατέρας της ήταν μεγαλοκτηματίας της περιοχής. Το 1808 παντρεύτηκε τον πλούσιο πλοίαρχο και εφοπλιστή Αντώνιο Βισβίζη, με τον οποίο απέκτησε πέντε παιδια: τέσσερα αγόρια - από τα οποία το ένα πέθανε μικρό από τύφο και το άλλο ήταν κωφάλαλο- και ένα κορίτσι. Ο καπετάν Βισβίζης ήταν γενναίος άνδρας, δραστήριος, φιλόπατρις και γεμάτος ενθουσιασμό και όραμα. Ως ένα από τα πρώτα μέλη της Φιλικής Εταιρείας, είχε προσφέρει στον Υπέρ Ελευθερίας Αγώνα όλη του την καρδιά και πάρα πολλά χρήματα. Έλεγε : «Δεν λυπάμαι να ξοδεύω χρήματα, αφού μ’ αυτά θα κτιστεί το χρυσό παλάτι της ελευθερίας». Η Δόμνα ακολούθησε τον άνδρα της στα ταξίδια του και γνώρισε έτσι όλο και περισσότερα μέρη της σκλαβωμένης πατρίδας. Μέσα τηςάρχισε να φουντώνει ο πόθος για την Ανάσταση του Γένους και σύντομα έγινε ένα από το πιο δραστήρια μέλη της Φιλικής Εταιρείας.
Με την έκρηξη της Επαναστάσεως κανονιοβολείται από τέσσερα ψαριανά πλοία το τουρκικό κάστρο της Αίνου. Αυτό ήταν που περίμενε κι ο καπετάν Αντώνης Βισβίζης! Χωρίς άλλη σκέψη φορτώνει στο καράβι του οικογένεια και περιουσία κι ανοίγεται στο πέλαγος να προφθάσει τους Ψαριανούς. Αφήνει πίσω του τον τόπο του που δεν θα ξαναδεί ποτέ ούτε ο ίδιος ούτε η Δόμνα. Και μπαίνει στο χορό της Επανάστασης, του πολέμου και της θυσίας. Σπίτιτους γίνεται η «Καλομοίρα», «το μπρίκι» του Βισβίζη.

Στις 17 Ιουνίου 1822, ο καπετάν Βισβίζης, επικεφαλής ενός στόλου από 30 πλοία μικρά και μεγάλα, βρίσκεται στον Μαλιακό κόλπο. Με τον Ανδρούτσο, τον Δυοβουνιώτη κι άλλους οπλαρχηγούς δίνουν μεγάλη μάχη, στην διάρκεια της οποίας μπροστά στα μάτια της Δόμνας σωριάζεται νεκρός ο γενναίος άνδρας της. Διατάζει να τον μεταφέρουν στο αμπάρι κι αναλαμβάνει την αρχηγία του αγώνα. Η Δόμνα γίνεται μάνα και πατέρας για τα πέντε παιδιά της, κυβερνήτης και καπετάνισσα για το πλήρωμά της και συνεχίζει τον ιερό υπέρ της Ελευθερίας αγώνα.Το πλοίο της περιπολεί τις θάλασσες, μεταφέρει στρατεύματα και πολεμοφόδια, μάχεται! Τρία ολόκληρα χρόνια συντηρεί τον εξοπλισμό του πλοίου της και του πληρώματος με δικά της έξοδα και παλεύει με τη θάλασσα. Έρχεται όμως η ώρα που και ο τελευταίος οβολός εξαντλείται. Το πλοίο σακατεμένο από τις μάχες και τηναλμύρα της θάλασσας, δεν μπορεί πλέον να αποδώσει. Η καπετάνισσα το χαρίζει στην Κυβέρνηση και το παλιό «μπρίκι», ως τα στερνά του χρήσιμο, γίνεται πυρπολικό. Το 1824, οδηγούμενο από τον πυρπολητή Πιπίνο, ανατινάζει και καίει την τουρκική φρεγάδα «Χαζνέ Γκεμισί» στα μικρασιατικά παράλια.
Ο Δημήτριος Υψηλάντης την ονομάζει: «ευγενεστάτην και γενναιοτάτην Δέσποινα και καπετάνισσα», ο δε Οδυσσέας Ανδρούτσος με βαθιά ευγνωμοσύνη την αποκαλεί «ευεργέτιδα».   Τώρα πια χωρίς πλοίο, χωρίς πόρους, μαζί με τα πέντε παιδιά της, περνούν δύσκολεςμέρες που τις κάνει δυσκολότερες ο θάνατος του μικρότερου αγοριού της από επιδημία. Τον μεγαλύτερό της γιό, τον Θεμιστοκλή, 14 ετών, τον παίρνει ο Γάλλος φιλέλλην Roche στο Παρίσι μαζί με άλλα παιδιά αγωνιστώνγια να σπουδάσουν με έξοδα των φιλελληνικών σωματείων. Ο Θεμιστοκλής που φορά πάντα την ελληνικήν φουστανέλα του, μορφώνεται, διαπρέπει κι ανεβαίνει μέχρι τις ανώτατες διοικητικές θέσεις στο νεoσύστατο ελληνικό κράτος, κάνοντάς τη μητέρα του περήφανη.
Η Θρακιώτισσα λεβεντομάνα έμεινε πάντα ταπεινή και μετά από πολύ δύσκολες μέρες στην Ύδρα, στο Ναύπλιο και μετά στη Σύρο, προσπάθησε να τα βγάλει πέρα με μιαμικρή σύνταξη 30 δραχμών.Ποτέ δεν ζήτησε πλούτη, τιμές και δόξες. Η ελευθερία της πατρίδας της, η φτώχεια της και ο τιμημένος θάνατος του συζύγου της ήταν γι’ αυτήν το μεγαλύτερο παράσημο του αγώνα. Ηλικιωμένη πια και ξεχασμένη από την αγνωμονούσα πατρίδα, άφησε τον κόσμο αυτό σ’ ένα φτωχικό σπιτάκι στον Πειραιά, τον Νοέμβριο του 1850, με την ικανοποίηση της προσφοράς στην πατρίδα και της εκπλήρωσης του οράματος και του πόθου της Λευτεριάς!